سنتز، شناسایی و تعیین ساختار کمپلکس هایِی از کبالت(iii) با لیگاند باز شیف نامتقارن h2salabza و لیگاند کربوکسامید h2me2bpb و بررسی خواص آنها

گروه های کربوکسامیدی جزء ساختارهای اولیه موجود در پروتئین ها بوده و به عنوان یک لیگاند مهم در شیمی کئوردیناسیون کاربرد دارند. همچنین کربوکسامیدها دارای فعالیت های ضد سرطانی می باشند. چندین کاربرد مهم بیولوژیکی و صنعتی برای ترکیبات با ساختار آمیدی مانند تهیه داروها (پنی سیلین و فولیک اسید) و صنایع رنگی (رنگ ایندیگو) شناخته شده است. از طرف دیگر اخیراً توجه زیادی به سنتز و مطالعه لیگاندهای بازشیف چهاردندانه diimino و کمپلکس های آن ها معطوف شده است. جذابیت سنتز و مطالعه کمپلکس های فلزات واسطه با لیگاندهای بازشیف نامتقارن از آنجا ناشی می شود که یون فلز مرکزی در سیستم های طبیعی به صورت نامتقارن قرار دارد. این کمپلکس ها در تعداد زیادی از فرایند های شیمیایی به عنوان کاتالیست استفاده می شوند و هم چنین به عنوان مدل های بیولوژیکی برای درک ساختار بیومولکول ها کاربرد زیادی دارند. شیمی کئوردیناسیون کبالت جذابیت های بسیاری داردکه از آن جمله می توان به کمپلکسهای کبالت (ii) و کبالت (iii) و مشتقات شیف باز آن با فعالیت های بیولوژیکی اشاره کرد. ویتامین b12 که محصول سلول های قرمز خون می باشد، یک نوع کمپلکس کبالت (iii) با حلقه کورین می باشد. کمپلکس های کبالت (iii) خصوصیات ویژه رادیو سنتز و ترموسنتز را در فعالیت های ضدتوموری از خود نشان می دهند. فعالیت ضدتوموری کمپلکس های کبالت (iii) با مشتقات شیف باز چهاردندانه ای دارای بتا کتون ها و دی آمین ها مشاهده شده است. همچنین کمپلکس های شیف باز کبالت (iii) دارای کاربردهایی به عنوان شناساگرهای ضدویروس نیز می باشند. از طرف دیگر آزیدها لیگاندهایی با کاربرد وسیع می باشند، که به روشهای مختلف مانند تک دندانه، پل انتهایی، اتصال دهنده دو انتها و روشهای دیگر می تواند به مرکز فلزی کئوردینه شود. آزیدها به عنوان بازدارنده در آنزیم های atp فعالیت می کنند. بنابراین، مطالعه کمپلکس های فلز-آزید و به خصوص کمپلکس های کبالت-آزید با لیگاند های شیف باز و کربوکسامید می توانند برای بررسی های بیولوژیک بسیار مفید واقع شوند. بنابراین، در این پروژه به تهیه دو دسته از کمپلکس های کبالت-آزید می پردازیم. در قسمت اول این پروژه هفت کمپلکس آمیدی با استفاده از لیگاند چهار دندانه h2me2bpb سنتز شده، که می توانند فعالیت های فوتو شیمیایی و بیولوژیکی داشته باشند: (1)[co(me2bpb)(prldn)(n3 )].(h2o) (2)[co(me2bpb)( pprdn)(n3)].(c2h5oh) (3)[co(me2bpb)(mrpln)(n3)].(c2h5oh) (4) [co(me2bpb)(4-mepy)(n3)].(h2o) (5) [co(me2bpb)(py)(n3)].(h2o) (6) [co(me2bpb)( 4-acpy)(n3)] (7) [co(me2bpb)( n-meim)(n3)].(h2o) در ادامه، در قسمت دوم پروژه با استفاده از لیگاند چهار دندانه h2salabza سه کمپلکس کبالت-آزید تهیه گردید: (8) [co(salabza)( py)(n3)].(h2o) (9) [co(salabza)(4-mepy)(n3)] (10) [co(salabza)( 4-acpy)(n3)] در کمپلکس های آمیدی سنتز شده در قسمت اول، گروههای متیل از طریق دهندگی القایی، باعث افزایش قدرت? دهندگی لیگاند استوایی شده و پیوند میان کبالت (iii) و آمین های پذیرنده ? را امکان پذیر می سازند. بنابراین ما در این پروژه موفق به سنتز چهار کمپلکس با آمین های پذیرنده ? و سه کمپلکس با آمین های دهندی ? در موقعیت محوری از این گروه شده ایم. تمام کمپلکس های آمیدی و شیف باز سنتز شده به وسیله تکنیک های uv-vis، ft-ir و آنالیز عنصری مورد بررسی قرار گرفتند. ساختار کمپلکس های 3، 5، 7، 9 و10 به وسیله پراش پرتوی x مورد شناسایی قرار گرفته است. نتایج حاصل نشان دهنده این مطلب است که مرکز کبالت (iii) در کمپلکس های مورد نظر دارای ساختار هشت وجهی انحراف یافته می باشد. دو موقعیت باقیمانده در ساختار کمپلکس بوسیله یون آزید و آمین های مختلف اشغال شده است.